“Een startup-friendly overheid benut zelf innovatie.”

Imane Belguenani over stadsvlucht IT-bedrijven. Volgende week – vrijdag 28 februari zal Imane Belguenani – minister Trachte een vraag stellen over de uittocht van IT bedrijven uit Brussel. We blikken vooruit op de vraag.
Enkele jaren geleden spraken we nog over Brussel als "startup-hoofdstad van België". Vandaag stelt Agoria dat de stadsvlucht van startups in de IT-sector de afgelopen tien jaar verviervoudigd is. De conclusie van Agoria: "Brussel heeft geen startup-strategie. Brussel is niet startup-friendly."
Voor Imane Belguenani (Open Vld) is dit het pijnlijke bilan van vijf jaar economische transitie onder minister Trachte. "Te veel ideologie en te weinig aandacht voor economische impact." Imane Belguenani ziet nog een bijkomende oorzaak naast de oorzaken die Agoria aangeeft: "De overheid doet zelf geen beroep op de innovatie van Brusselse startups. Er is geen innovation procurement-strategie."
Agoria: de cijfers
De studie, die werd gerealiseerd op vraag van Agoria, de federatie van bedrijven uit de technologiesector, op basis van RSZ- en btw-data, gaf voor 2023 een negatief netto saldo van inkomende en uitgaande IT-bedrijven (-166). In 2022 was het -104. In 2013 was het amper -45.
"Een overheid die zelf innovatie inkoopt geeft bedrijven en innovatie een boost . De innovatie verbetert de publieke dienstverlening. Er ontstaat een partnerschap tussen de overheid en de ondernemingen,"
Imane Belguenani
Ondernemers in de sector wijzen op de hoge en vooral onvoorspelbare gemeentelijke belastingsdruk. Een recente studie van VOKA heeft dit al in de verf gezet. Maar Brussel lijkt ook de "war on talent" te verliezen voor deze IT-profielen. Jong talent uit de Vlaamse Rand schrikt er soms voor terug om in de stad te komen werken. Daarnaast klagen ondernemers over de complexe en trage vergunningen en administratieve verplichtingen. Bij de overgang van startup naar scale-up speelt ook het gebrek aan geschikte locaties de stad parten. Imane Belguenani bevestigt dit: "Bij bedrijfsbezoeken zien we hoe ondernemers teleurgesteld zijn over de begeleiding bij het zoeken naar een locatie. Toch een pijler van de begeleiding van ondernemingen waar we als gewest veel in investeren."
Innovation procurement
"Een bijkomend element waar we op aangesproken worden bij bedrijfsbezoeken," aldus Imane Belguenani, "is dat het gewest vaak geen beroep doet op de eigen innovatie die het mee helpt ontwikkelen." Brussel investeert in startups. Met succes: Innoviris, finance&invest, citydev, de incubatoren, … Maar we zetten te weinig in op innovation procurement. De Brusselse overheden kopen de eigen innovatieve oplossingen niet. Ze passen ze niet toe in het beleid.

Imane Belguenani geeft één voorbeeld: een startup (Zensor) die sensoren ontwikkelt (virtuele ingenieurs) om gebouwen, bruggen, tunnels, … te monitoren. Die data kunnen de levensduur van gebouwen verlengen. Maar ook het bedrijf Shayp, dat in de pers getuigde, is een mooi voorbeeld. Technologie om waterlekken in gebouwen op te sporen. (Veel meer voorbeelden op www.brusiness.brussels).
"Als overheid geef je bedrijven daardoor nochtans een boost. Door het gebruik van innovatie verbeter je de publieke dienstverlening en goederen en creëer je een partnerschap tussen de overheid en de ondernemingen," vat Imane Belguenani samen.
Johan Basiliades
22 februari 2025